Chào bạn, việc rút bảo hiểm xã hội (BHXH) một lần là một quyết định quan trọng, và quy định về vấn đề này có thể thay đổi theo thời gian. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về việc rút BHXH một lần theo các quy định hiện hành, tuy nhiên, bạn nên liên hệ trực tiếp với cơ quan BHXH địa phương hoặc tổng đài tư vấn của BHXH Việt Nam (1900 9068) để có thông tin cập nhật và chính xác nhất cho trường hợp của mình.
1. Điều kiện hưởng BHXH một lần:
Theo quy định hiện hành (Luật BHXH năm 2014 và các văn bản hướng dẫn), người lao động được hưởng BHXH một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau:
Đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ năm đóng BHXH:
Nam đủ 62 tuổi, nữ đủ 60 tuổi (tuổi này có thể thay đổi theo lộ trình tăng tuổi hưu).
Có thời gian đóng BHXH dưới 20 năm (đối với hưởng lương hưu) hoặc dưới 15 năm (đối với hưởng trợ cấp hàng tháng).
Ra nước ngoài để định cư:
Phải có giấy tờ chứng minh việc ra nước ngoài để định cư (ví dụ: giấy chứng nhận thường trú do nước ngoài cấp, visa định cư…).
Mắc bệnh nguy hiểm đến tính mạng:
Mắc một trong các bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ trướng, phong, lao nặng, HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và các bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.
Phải có hồ sơ bệnh án thể hiện tình trạng bệnh nặng.
Bộ đội, công an xuất ngũ, phục viên hoặc thôi việc:
Sau một năm kể từ ngày thôi việc mà không tiếp tục đóng BHXH.
Người lao động tham gia BHXH bắt buộc sau một năm nghỉ việc hoặc người tham gia BHXH tự nguyện sau một năm không tiếp tục đóng BHXH mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH.
Trường hợp người lao động quy định tại điểm i và điểm k khoản 1 Điều 2 của Luật BHXH (người lao động tham gia BHXH bắt buộc và người đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng) khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện hưởng lương hưu.
2. Hồ sơ cần chuẩn bị:
Sổ BHXH (bản gốc):
Đây là giấy tờ quan trọng nhất để chứng minh quá trình đóng BHXH của bạn.
Đơn đề nghị hưởng BHXH một lần (Mẫu số 14-HSB):
Bạn có thể lấy mẫu này tại cơ quan BHXH hoặc tải về từ trang web của BHXH Việt Nam.
Giấy tờ chứng minh thuộc đối tượng hưởng BHXH một lần (bản sao có chứng thực hoặc bản gốc):
Nếu đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ năm đóng BHXH:
Không cần giấy tờ chứng minh.
Nếu ra nước ngoài để định cư:
Bản sao có chứng thực hoặc bản gốc một trong các giấy tờ sau: Giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam; Giấy chứng nhận thường trú do nước ngoài cấp; Thị thực (visa) nhập cảnh có thời hạn trên 05 năm.
Nếu mắc bệnh nguy hiểm đến tính mạng:
Trích sao hồ sơ bệnh án hoặc giấy ra viện có ghi rõ tình trạng bệnh không có khả năng tự phục vụ; Biên bản giám định mức suy giảm khả năng lao động của Hội đồng Giám định y khoa (nếu có).
Nếu là bộ đội, công an xuất ngũ, phục viên hoặc thôi việc:
Quyết định xuất ngũ, phục viên hoặc thôi việc.
Trường hợp người lao động tham gia BHXH bắt buộc sau một năm nghỉ việc hoặc người tham gia BHXH tự nguyện sau một năm không tiếp tục đóng BHXH mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH:
Không cần giấy tờ chứng minh.
CMND/CCCD/Hộ chiếu (bản sao có chứng thực hoặc bản gốc để đối chiếu):
Để xác minh thông tin cá nhân.
Sổ hộ khẩu (bản sao có chứng thực hoặc bản gốc để đối chiếu):
Để xác minh thông tin cư trú (nếu cần).
Tờ khai TK1-TS (nếu có thay đổi thông tin cá nhân):
Trong trường hợp thông tin cá nhân của bạn (như địa chỉ, số điện thoại…) có sự thay đổi so với thông tin trên sổ BHXH, bạn cần điền tờ khai này để cập nhật.
3. Nộp hồ sơ ở đâu:
Bạn có thể nộp hồ sơ tại một trong các địa điểm sau:
Cơ quan BHXH cấp huyện hoặc cấp tỉnh nơi bạn cư trú:
Đây là cách phổ biến nhất.
Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp tỉnh (nếu có):
Một số tỉnh có trung tâm này để tiếp nhận hồ sơ hành chính của nhiều cơ quan, trong đó có BHXH.
Nộp trực tuyến qua Cổng Dịch vụ công của BHXH Việt Nam:
Nếu bạn có tài khoản giao dịch điện tử với cơ quan BHXH, bạn có thể nộp hồ sơ trực tuyến.
4. Quy trình thực hiện:
1. Chuẩn bị hồ sơ:
Thu thập đầy đủ các giấy tờ cần thiết như đã nêu ở trên.
2. Nộp hồ sơ:
Nộp hồ sơ tại cơ quan BHXH hoặc Trung tâm Phục vụ hành chính công. Nếu nộp trực tuyến, bạn cần đăng nhập vào Cổng Dịch vụ công của BHXH Việt Nam và làm theo hướng dẫn.
3. Chờ xét duyệt:
Cơ quan BHXH sẽ tiếp nhận và xét duyệt hồ sơ của bạn. Thời gian xét duyệt thường là khoảng 5-10 ngày làm việc.
4. Nhận kết quả:
Nếu hồ sơ hợp lệ, bạn sẽ nhận được quyết định hưởng BHXH một lần và tiền trợ cấp. Bạn có thể nhận tiền qua tài khoản ngân hàng hoặc nhận trực tiếp tại cơ quan BHXH.
5. Mức hưởng BHXH một lần:
Mức hưởng BHXH một lần được tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm đóng BHXH được tính như sau:
1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014.
02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi.
Lưu ý:
Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH được tính dựa trên toàn bộ quá trình đóng BHXH của bạn.
Nếu bạn đóng BHXH chưa đủ một năm thì mức hưởng BHXH một lần bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Khi nhận BHXH một lần, bạn sẽ không còn được hưởng các quyền lợi khác liên quan đến BHXH, như lương hưu, bảo hiểm y tế…
Việc rút BHXH một lần có thể ảnh hưởng đến quá trình hưởng lương hưu sau này của bạn. Bạn nên cân nhắc kỹ trước khi quyết định.
Khuyến nghị:
Trước khi quyết định rút BHXH một lần, bạn nên:
Tìm hiểu kỹ về các quy định của pháp luật về BHXH:
Để hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình.
Cân nhắc kỹ về tình hình tài chính cá nhân:
Xem xét liệu bạn có thực sự cần số tiền này hay không.
Tham khảo ý kiến của người thân, bạn bè hoặc chuyên gia tư vấn:
Để có thêm thông tin và đưa ra quyết định tốt nhất.
Hy vọng hướng dẫn này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về quy trình rút BHXH một lần. Chúc bạn thành công!